İCRA İFLAS PRATİK ÇALIŞMASI-07.01.2011
İCRA VE İFLAS HUKUKU UYGULAMALARI

KONU: K.S.M.H.Takip
OLAY:
Memur Bilal, galeri sahibi olan Hakkı’dan 20.000 TL’si peşin ve kalan kısmı iki ay eşit taksitte ödenmek üzere bonoya bağlı toplam 30.000 TL’ye bir otomobil satın alır. Aralarındaki satım sözleşmesine göre Hakkı, son bononun ödeme tarihi olan 20.11.2007 tarihinden sonra trafik kaydını alıcı Bilal’in üzerine geçirecektir.
20. 10. 2007 tarihli ilk bononun vadesinde ödenmemesi üzerine Hakkı, Bilal hakkında icra takibi yapmayı düşünmektedir.
SORULAR:
SORU 1-Hakkı, Bilale ait bonoyu kaybettiğinden bahisle mahkemeden iptal kararı alarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapmıştır. Bu mümkün müdür? Neden?
C-1. Mümkün değildir, çünkü; Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte kambiyo senedinin aslının icra dairesine verilmesi zorunludur. Senet aslını vermeden sadece mahkemenin iptal kararına dayanarak kambiyo senetlerine mahsus takip yapılamaz

2-(1). Soruya vereceğiniz cevap çerçevesinde, icra müdürünün nasıl işlem yapması gerekir? Açıklayınız.

C-2. Bu durumda icra müdürünün ödeme emri göndermekten kaçınması gerekir. Buna rağmen ödeme emrinin gönderilmesi halinde bu bir şikayet nedenidir. Borçlunun 7 gün içinde şikayette bulunması gerekir. Bu durumda icra mahkemesi takip talebinin iptaline karar verir.

S.3-Hakkı, Bilal’e yaptığı takipte bononun aslını icra dairesine vermiş olsun. Bu takibe karşı süresi içinde Bilal;

S. a-Bononun altındaki imzanın kendisine ait olmadığını icra dairesine gelerek bildirmiş ve bu hususu tutanağa geçirmiş ise,

C-3. a. Borçlu, takibe konulan kambiyo senedindeki imzanın kendisine ait olmadığı iddiasında ise, bunu beş günlük itiraz süresi içinde açıkça bir dilekçe ile icra mahkemesine bildirmek zorundadır. Aksi halde kambiyo senedindeki imza kendisine ait sayılır. İmzaya itiraz mutlaka dilekçe ile yapılmalıdır. Sözlü itiraz hatta bu icra tutanağa geçirilmiş olsa bile geçersizdir. Ayrıca olaydaki itiraz birde icra dairesine yapılmıştır. İmzaya ve borca itiraz kambiyo senetlerinde icra mahkemesine yapılmalıdır. Aksi halde geçersizdir.

S. b-Borcunun 500 TL sinin ödediğini bir dilekçe ile icra mahkemesine itiraz ederse,
Takibin hüküm ve sonuçları ne olacaktır? açıklayınız

C. b. Borçlu burada kısmi itiraz da bulunmuştur. Bu itiraz edilen kısmın geçerli olması nedeni ile geçerlidir. Ancak itiraz icra mahkemesine yapılmalıdır. İcra mahkemesi artık itiraz edilmeyen kısım konusunda geçicide olsa takibin durdurulmasına karar veremez. Ayrıca itiraz edilmeyen kısım ile ilgili satış dahil bütün icra işlemleri yapılabilmesi gerekir

4-Bilal’in 20.10.2007 tarihli bonoyu ödememesi üzerine Hakkı, aynı takipte 20.11.2007 tarihli bonoyu da icraya koymuş olsaydı;
S. a-Buna karşı, kim, nasıl bir imkan’a sahip olacaktır? Belirtiniz.

C-4. a. Kambiyo senetlerine mahsus takip yapılabilmesi için vadenin gelmesi gerekir. Vadenin gelip gelmediği icra müdürü tarafından kendiliğinden incelenmesi gereken hususlardır. Bu nedenle bu durum bir şikayet nedenidir. Borçlu 7 gün içinde icra mahkemesinde şikayette bulunmalıdır.

S. b-20.10.2007 tarihli bono üzerinde kayıtta , “bu bononun bedeli vadesinde ödenmediği takdirde, diğer 20.11.2007 tarihli bononun da muaccel olacağı” şeklinde bir kayıt olsaydı, yukarıdaki sorunun cevabında bir değişiklik olur muydu? Neden?

C. b. Bonolara konulan (yazılan) «muacceliyet koşulu»nun (senetlerden birisinin vadesinde ödenmemesi, halinde diğer «sonraki» vadeli senetlerin de muaccel olacağına» ilişkin kaydın), taraflar arasında ayrıca düzenlenmiş bir sözleşme olmadıkça, geçersiz sayılacağı— I- Alacaklı vekili tarafından üç adet bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus yolla icra takibine başlanılmış, borçluya örnek 10 nolu ödeme emri tebliğ edilmiştir. Borçlu yasal sürede icra hakimliğine yaptığı başvurusunda «senetlerin vadesi gelmeden icra takibi yapıldığını» ileri sürmüştür. Takip dayanağı bonolarda «vadesinde ödenmediği taktirde müteakip bonoların da muacceliyet kesbedeceği» yolunda kayıt bulunması, bu senetlerin kambiyo senedi olma özelliğini etkilemez. Bu gibi kayıtlar yazılmamış sayılır. «Muacceliyet koşulu» ayrıca bir sözleşmede belirlenmedikçe, anılan kayıt ilgililer yönünden hiçbir sonuç doğurmaz (Prof. Dr. Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, 2. Bası, s. 487 ve 1002). Alacaklı tarafça anılan nitelikte bir sözleşme ibraz edilmediğine göre, mahkemece «senetlerin henüz takip tarihinde vadeleri gelmemesi nedeniyle itirazın kabulü» gerekirken, yazılı gerekçe ile reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. 12. HD. 27.6.2006 T. E: 11098, K: 14045.
Sonuç olarak; muacceliyet kaydı senedin senet olma vasfını etkilemez. Dolayısıyla bu vadeye ilişkin bir şikayet olarak süresi 7 gündür. Burada kastedilen durum borçlunun bu durumu şikayet yolu ile ileri sürmesi gerektiği bunun süresininde 7 gün olduğudur.

S.c-Bilal, Söz konusu senedin bir teminat senedi olduğu dolayısıyla takibe konu teşkil etmeyeceğini sizce nasıl ileri sürmelidir? Açıklayınız ayet reddedilir. Yani ayrı bir anlaşma şeklinde yapılan muacceliyet kaydı geçerlidir.

C.c. Bir kambiyo senedinin keşidecisi senet metni üzerine “teminat içindir” kaydını koymuş ise bu kayıt yazılmamış hükmündedir. Neyin teminatı olduğu kambiyo senedi üzerinde belirtilmiş ise, kambiyo senedi şarta bağlanmış demektir. Nitekim Yargıtay ında görüşleri bu doğrultudadır. Senedi şarta bağlama, senede kambiyo vasfını kaybettirir. Olayımıza dönersek senet üzerinde sadece bedeli teminat içindir kaydı var ise bu kayıt rehin cirosu hükmündedir. Dolayısıyla senet vasfını etkilemez. Bu durumda da yapılacak olan şey 5 gün içinde icra mahkemesine şikayet etmektir.

NOT: daha önce itiraz olarak yazmıştık. ancak düzelterek şikayet yaptık. çünkü kişi senetin senet olma vasfını kaybedip kaybettirmediğini ileri sürmektedir. ancak uygulamada senet vasfına ilişkin şikayet ile itiraz arasında bir fark yoktur. hatta icra mahkemesi talep edilmese dahi senetin senet olma vasfını kaybedip kaybetmediğini resen incelemek zorundadır.
“Dava konusu senette teminat kaydı varsa da neyin teminatı olduğu belirtilmediğinden senedin mücerretlik vasfını ortadan kaldırmaz. Kambiyo senedi geçerli olup, senede karşı iddiaların HUMK.'nun 290. maddesi uyarınca yazılı delille ispatı gerekir.”19.HD. E. 2007/9954, K. 2008/3402.

5-Bilal hakkında takip kesinleşmiş ve Hakkı, Bilal’in aşağıdaki mallarının haczini talep etmiştir,
a-Maaşını,
C-5. a.Kanun, borçlunun haczedilen maaş veya ücretinin kesilmesi için, m. 89 dakinden daha basit bir usul öngörmüştür. Buradaki maaş ve ücretten maksat, devlet işlerinde veya özel işyerlerinde çalışan memur veya işçilerin ücretidir. Borçlunun böyle bir maaş veya ücreti haczedilince icra dairesi, borçlunun yanında çalıştığı işverene durumu bir yazı ile bildirir. Bu bildiride borçlunun ücretinin (genellikle dörtte bir olur) haczedildiği, borçlunun ücret miktarının en geç bir hafta içinde icra dairesine bildirilmesi ve borç bitinceye kadar icra dairesinin bildirisi gereğince haczedilen ücret miktarının borçlunun ücretinden kesilip, hemen icra dairesine gönderilmesi hususları işverene ihtar olunur.
b-Satın aldığı otomobilini,
b. KTK 27d maddesi ile trafik sicilinde kayıtlı olan tescilli araçların her çeşit satış ve devirlerinin noterlerce yapılacağı, bunun üzerine satış ve devir işlemlerinin trafik siciline işleneceği ve noterlerce yapılmayan her çeşit satış ve devirlerin geçersiz olduğu hükme bağlanmış olduğundan araçların trafik sicilindeki kaydına mülkiyet belgesi değerini vermiştir. Bu nedenle icra müdürünün bir tescilli aracın haczine karar vermesi ve bu haciz kararının trafik siciline şerh verilmesi ile, araç geçerli olarak haczedilmiş olur. Bunun için aracın ayrıca fiilen haczedilmesine gerek yoktur. İİK m. 79/II gereğincede bu durum açıklanmıştır. Resmi sicile kayıtlı malların haczi, takibin yapıldığı icra dairesince, kaydına işletilmek sureti ile doğrudan da yapılabilir”.
c-Ü den olan alacağını
c. Ü’den olan alacağını m. 89 a göre haciz ihbarnamesi göndererek alması gerekir.